Bu Egzistansiyalist efendilerin hata ettikleri başka bir konu da hedef ile vesile arasındadır. Hürriyet, insan-ı kâmil İçindir, ama hürriyet "bir vesilenin kemali"dir, "bir hedefin kemali" değildir. İnsanın hedefi hür olmak değildir, ama in- sanın kendi kemalatına erişinceye kadar hür olması lazımdır. Hürriyet, yani bağımsızlık insan içindir, çünkü insan bütün varlıklar arasında yolunu kendi kendine seçmesi lazım ge- len tek varlıktır. Hatta çok daha ince bir tabirle insanın kendi kendisini seçmesi lazımdır.

Öyleyse insan, hürdür ve bağımsızdır, ama acaba "kendi kemaline ulaştığı zaman mı hürdür" yoksa "kendi kemalini seçtiği zaman mı bağımsızdır?" Hürriyetle insanın kemalatı- nın en yüce makamlarına erişmesi mümkün olduğu gibi "Es- fele Safilin"e000 düşmesi de mümkündür. Muhtar, yani yuları kendi boynuna atılmış bir varlık! Ey insan!